istanbul

istanbul

Aktarımlar: Asteroid 2012 DA14

2011 sonbaharına doğru YU55 olarak adlandırılan bir asteroidin Dünya'ya çarpacağına dair bir sürü dedikodu çıkmıştı. Bilim dünyasından tam tersi yönde pek çok duyuru yapılmasına karşılık özellikle meşhur sosyal medya sitelerinde felaket senaryoları birbirini takip etmiş ancak çarpışmanın öngörüldüğü tarih geçtikten sonra herşey unutulmuştu.

Yakın zamanda yine bir çarpışma beklentisi ortaya çıktı. Internet müneccimlerinin bir önceki kehaneti isabetsiz çıkınca bu kez daha küçük harflerle seslendiriliyor konu. Bu seferki davetsiz misafir 2012 DA14 kodlu asteroid. 2012 DA14 gerçekten de 15 Şubat 2013 tarihinde Dünya'mızın çok yakınından geçecek. Hesaplamalara göre sabit konumlu haberleşme uydularının yörüngelerinin bile altından, 21.000 km mesafeden Dünya'ya el sallayıp gidecek. Bu kadar yaklaşmasına rağmen bize çarpması söz konusu değil.

Aşağıdaki çizimi NASA Jet Propolsion Laboratory'nin ilgili sitesinde yaptım. İstediğiniz tarihi girerek gök cisimlerinin yörüngelerini çizebiliyorsunuz bu sitede. Beyaz olan Dünya'nın, mavi/turkuaz olan ise 2012 DA14'ün yörüngesi. Burada 1 Ocak 2013 tarihindeki konumları var. Gördüğünüz gibi resmin en altında yörüngeler çakışıyor. Bu da 15 Şubat 2013 tarihine denk geliyor. Ancak bu çakışma 21,000 km mesafe ile olacak. Uzay ölçülerinde çok çok yakın bu, yine de bizi kurtarmaya yetiyor.


Tabii bu sefer durumu kurtarıyor olmamız sonraki karşılaşmaların da sorunsuz olacağı anlamına gelmiyor. Asteroidler hep potansiyel bir tehdit. Hesaplanabildiği kadarıyla en ciddi tehdit ise 2011 AG5 adlı asteroide ait. Bu asteroidin 2040 yılında Dünya'ya çarpma olasılığı var ancak hassas hesaplama yapabilmek için henüz çok erken.

Peki, neler olur 2011 AG5 Dünya'ya çarparsa? Yaklaşık 140 metre boyunda olduğu tahmin edilen bu iri kaya Dünya'nın sonunu getirmez, ancak çok ciddi sorunlar yaratacağı kesin. Mesela Çin'e düşerse tüm Dünya'nın üretim kapasitesini önemli ölçüde yok edebilir. Düşünsenize iphone'ları üreten fabrika yok olursa apple düşkünlerinin hali ne olur?

Neyse ki daha çok zamanımız var. 2011 AG5 hiç çarpmayabilir veya o zamana kadar asteroid tehditini ortadan kaldıracak makul bir teknoloji üretilebilir. Bu tarih yaklaşana kadar biz insanlar yine kendi sorunlarımızı evrenin en önemli gündemi zannedip, bitmez tükenmez siyasi tartışmalarımızı sürdürebiliriz.

Güncelleme (23.12.2012): Hawaii'de bulunan devasa Gemini teleskopu ile yapılan hassas gözlemlerin verdiği sonuçlar, 2011 AG5'in 2040 yılında Dünya'ya çarpmayacağını gösteriyor.  2011 AG5, Dünya'mızın 900.000 km yakınından geçip gidecek.

Meraklısı için: http://www.gemini.edu/node/11922

Bunu da savdık!

Güncelleme (15.2.2013): 2012 DA14 gezegenimizin yakınından geçip gitmeden saatler önce Rusya'nın doğusundaki Çelyabinsk bölgesine bir meteor düştü. Daha doğrusu atmosfere giren bir meteor parçalanıp bazı meteoritler bölgenin üzerine yağdı. Çok çılgın bir tesadüf ama bu olayın 2012 DA14 ile bir ilgisi yok. En basitinden, iki gök cisminin yeryüzüne yaklaşma yönleri tamamen zıt taraflardan.

Çelyabinskliler'e geçmiş olsun.